โรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis of Knee) เป็นความผิดปกติของข้อที่พบได้บ่อยในช่วงเข้าสู่วัยกลางคนและพบได้เพิ่มขึ้นเมื่ออายุมากขึ้นเรื่อยๆ ลักษณะของโรคเกิดจากน้ำไขข้อมีปริมาณลดลงตามวัย ระยะต่อมากระดูกอ่อนบริเวณข้อต่อถูกทำลายลงอย่างช้าๆ จนเกิดเป็นการอักเสบภายในข้อเข่า หากปล่อยไว้นานๆ จะมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของข้อ กระดูกงอกผิดปกติ กล้ามเนื้อและเอ็นรอบข้อไม่แข็งแรง เกิดภาวะปวดบวมที่ข้อต่อได้
สาเหตุของโรคเข่าเสื่อม
- ความเสื่อมที่เกิดขึ้นตามช่วงวัย
- น้ำหนักตัว การที่มีน้ำหนักตัวมากจะส่งผลให้เกิดแรงกดภายในข้อที่รับน้ำหนักเพิ่มขึ้นตามไปด้วย
- กิจกรรมบางอย่างที่ส่งผลให้ข้อต้องรับแรงกดมากจนเกินไปเช่น การนั่งคุกเข่า หรือนั่งพับเพียบ
- การออกกำลังกายบางประเภท เช่น การยกน้ำหนัก
- อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นกับเข่าโดยตรง
วิดีโอสาเหตุเข่าเสื่อม
อาการโรคเข่าเสื่อม
- อาการระยะแรกเริ่มปวดเข่าเวลามีการเคลื่อนไหว เช่น เดิน ขึ้นลงบันได หรือนั่งพับเข่า อาการจะดีขึ้นเมื่อหยุดพักการใช้ข้อ ร่วมกับมีอาการข้อฝืดขัด
- อาการเมื่อมีภาวะข้อเสื่อมรุนแรงอาการปวดจะรุนแรง บางครั้งปวดเวลากลางคืน กล้ามเนื้อต้นขามีอาการปวดเสียวบริเวณกล้ามเนื้อเข่า กล้ามเนื้อต้นขาและใต้พับเข่า หากมีการอักเสบจะมีข้อบวม ร้อน ถ้ามีข้อเสื่อมมานานจะพบว่า ข้อเข่าโก่งหรือบิดเบี้ยวผิดรูป ทำให้เดินและใช้ชีวิตประจำวันลำบาก และมีอาการปวดเวลาเดินหรือขยับ
การรักษาโรคเข่าเสื่อม
เป้าหมายของการรักษาคือ ลดอาการปวดและรักษาการทำงานของข้อให้สามารถใช้งานได้ตามปกติ
ในระยะแรก ต้องรักษาให้การอักเสบของกล้ามเนื้อและข้อต่อลดลงก่อนโดยใช้การกดจุด หรือใช้กลุ่มยาสมุนไพรที่สามารถรักษาการอักเสบที่เข่าได้โดยตรง จากนั้นจึงพิจารณาเรื่องการปรับโครงสร้างกระดูกเอวสะโพก เพื่อให้กล้ามเนื้อทำงานได้เท่ากันทั้ง 2 ข้างช่วยลดภาระการโหลดน้ำหนักข้างใดข้างหนึ่ง
ภายหลังเมื่ออาการปวดและอักเสบลดลงแล้ว จึงให้ผู้ป่วยออกกำลังกาย เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงข้อกล้ามเนื้อซึ่งเป็นข้อที่สำคัญที่สุด
